Lịch sử giáo xứ Trà Vy

Giáo xứ trà Vy tọa lạc bên tả ngạn sông Hồng, phía Bắc giáp xứ Thân Thượng, phía Nam giáp song Hồng, phía đông giáp xứ Cao Mại, phía Tây Nam là xứ Thái Sa, cách Tòa Giám Mục Thái Bình khoảng 10km về hướng Đông. Trước kia, Trà Vy thuộc tổng Lịch Bài, huyện Vũ Tiên, tỉnh Nam Định. Ngày nay, Trà Vy thuộc xã Vũ Công, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình.

Năm thành lập: 1937
Bổn mạng: Thánh Giuse Lao động – kính ngày 01/05 hàng năm
Số nhân danh khoảng: 1.293 (số liệu mới 1.400)
Linh mục chánh xứ: Cha Đa Minh Nguyễn Văn Vực
Địa chỉ: Nhà thờ Trà Vy, xã Vũ Công, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình
ĐT: 0363.822.211

I – QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN:

1. Theo dòng lich sử: Theo sử ký giáo phận Trung và kỷ yếu Giáo phận Thái Bình, hạt giống đức tin được gieo vãi trên mảnh đất Trà Vy từ thời vua Gia Long (1802-1820) do các vị thừa sai dòng Đa Minh đến rao giảng. Đây là một miền đất tốt trong cánh đồng truyền giáo mà các vị thừa sai dòng Đa Minh đã đặt chân đến. Chỉ một thời gian ngắn, hạt giống tin mừng đã được nảy nở trên vùng đất này: có khoảng 200 người tin theo. Ngôi nhà nguyện 5 gian bằng gỗ và mái rạ đầu tiên được dựng lên làm nơi cầu nguyện của bà con giáo dân. Theo thời gian, số giáo dân mổi ngày một gia tăng. Do đó, ngôi nhà nguyện đầu tiên đã được thay thế bằng ngôi nhà nguyện bảy gian bằng gỗ và mái rạ.

Năm 1833, vua Minh Mạng ra sắc chỉ cấm đạo. vì vậy, ngôi nhà nguyện bị dỡ bỏ. Đến năm 1841, vua Thiệu Trị lên ngôi, nhà vua rất có cảm tình với đạo Công Giáo. Nhờ đó, trong thời gian này các sinh hoạt tôn giáo trở nên dễ dàng và phát triển mạnh, số giáo dân cũng được tăng nhanh.

Năm 1847, vua Tự Đức lên ngôi, liền sau đó nhà vua ra sắc chỉ cấm đạo. Đây là thời kỳ cấm đạo tàn khốc và ác liệt nhất trong lịch sử giáo hội Việt Nam. Mặc cho những chiếu chỉ cấm đạo rất tàn ác của nhà vua, các tín hữu Trà Vy vẫn kiên tâm và can đảm giữ vững đức tin, làm chứng cho tình yêu Thiên Chúa. Trong thời gian này, , Trà Vy đã có nhiều tín hữu đã lấy mạng sống để làm chứng cho đức tin. 54 vị đã được lãnh nhận triều thiên tử đạo, trong đó có thánh Giuse Nguyễn Duy Khang – thầy giảng, người con ưu tú của Trà Vy. Ngài như hoa trái đầu mùa của quê hương dâng tiến lên Thiên Chúa. Ngoài ra còn có 14 Hiền phúc Tử đạo đã được ghi trong Sổ Tử đạo của Giáo hội ( trong đó có hai vị tử đạo anh thư nữ kiệt). Như vậy, với những người con ưu tú ấy, Trà Vy tự hào đã góp thêm nhiều cành lá tươi xanh cho vườn vạn tuế Thái Bình.

Năm 1862, nhà vua ban chiếu chỉ tha đạo. Lúc này, Giáo họ Trà Vy – thuộc xứ Cổ Việt – cũng như các Giáo xứ, Giáo họ khác trong Giáo phận bắt đầu khởi sắc trở lại với sinh hoạt tôn giáo khá phong phú, số giáo dân ngày càng gia tăng. Kéo theo đó, nhu cầu sinh hoạt đạo đức của bà con giáo dân cũng tăng mạnh, nên ngôi nhà thờ trước đây đã xuống cấp và không đủ không gian. Giáo họ đã xây dựng ngôi thánh đường mới được tọa lạc trên mộ dải đất khác, cách nhà thờ cũ khoảng 300m. Ngôi thánh đường được xây cất bằng gỗ lim. Đây là ngôi thánh đường đã đáp ứng sự mong mỏi của bà con trong suốt 26 năm chuẩn bị và xây dựng, được khánh thành vào năm 1895.

Năm 1888, Đức cha Wenceslao Onate Thuận,OP. – Giám mục Tông tòa Giáo phận Trung – thành lập xứ Thân Thượng, và tách Giáo họ Trà Vy khỏi xứ Cổ Việt để sát nhập vào xứ Thân Thượng – lúc đó Giáo họ Trà vy có số giáo dân khoảng 700.

Năm 1937, Đức cha Jean Casado Obispo Thuận, OP. – Giám mục Tông tòa Giáo phận Thái Bình – đã ban sắc lệnh nâng Giáo họ Trà Vy lên hàng Giáo xứ.

Ngày 28.10.1992, Cha Giuse Mai Trần Huynh được Đức cha Phaxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang – Giám mục chính tòa Giáo phận Thái Bình – bổ nhiệm về trông coi Giáo xứ Trà Vy. Cha đã cùng với Giáo xứ xây dựng và tu sửa lại ngôi nhà chung đã xuống cấp.

Ngày 08.09.1997, Cha xứ cùng với bà con giáo dân tái thiết ngôi thánh đường sau hơn 100 năm đã bị xuống cấp nhiều. Ngôi thánh đường mới dài 48m, rộng 16m và được khánh thành vào ngày 12.05.1999

Từ năm 2003 đến năm 2005, Cha xứ cùng với cộng đoàn đã xây dựng thêm nhiều công trình khác như: linh đài Đức Mẹ La Vang, Linh đài Thánh Tổ Giuse Nguyễn Duy Khang, ngôi nhà giáo lý 2 tầng. . . .

Năm 2008, cùng với sự nỗ lực của bà con giáo dân, cha xứ đã tái thiết linh đài kính thánh Tử đạo quê hương. Đồng thời, quy tụ hài cốt của 14 vị hiền phúc Tử đạo vaò khuôn viên linh đài Thánh Giuse Nguyễn Duy Khang.

Ngày 25.5.2013 được Đức Tổng Giám mục (TGM) Leopoldo Girelli – Vị Đại diện Đức Giáo Hoàng Phanxicô tại Việt Nam, và Đức Cha Phêrô – Chủ chăn Giáo phận cung hiến ngôi thánh đường Giáo xứ Trà Vy

2. Các cha đã coi sóc Giáo xứ Trà Vy:

Từ ngày thành lập cho đến năm 1954:

• Cha Thiêm
• Cha Ân
• Cha Thụ
• Cha Phan

Từ sau biến cố 1954 đến nay:

• Cha Bảng
• Cha Tung
• Cha Đỉnh
• Cha Quý
• Cha Hiếu
• Cha Đồng
• Cha Giuse Vũ Văn Vân
• Cha Gioankim Trần Trọng Uyên
• Cha Giêrônimô Nguyễn Văn Đạo
• Cha Giuse Nguyễn Quang Phục
• Cha Tôma Trần Trung Hà
• Cha Giuse Mai Trần Huynh
• Cha Giuse Trần Văn Thực
• Hiện nay là Cha Đa Minh Nguyễn Văn Vực

Trải qua thời gian dài với rất nhiều những khó khăn của thời cuộc, nhưng giáo xứ Trà Vy thật tự hào với những gì đã đạt được. Hiện nay, Giáo xứ có rất nhiều đoàn hội sinh hoạt sầm uất, thể hiện truyền thống tinh thần sống đức tin sốt sắng trong thời đại ngày nay. Đó cũng chính là một gia sản quý giá mà cha ông đã để lại cho hậu thế. Giáo xứ còn tự hào là quê hương của nhiều vị anh hung Tử đạo.

II – CÁC CHỨNG NHÂN TỬ ĐẠO

1. Thánh Giuse Nguyễn Duy Khang:
– Sinh năm: 1832
– Tử đạo ngày: 06/12/1861
– Suy tôn lên bậc Chân Phước: ngày 20/05/1906, do Đức Piô X
– Suy tôn lên bậc Hiển thánh: ngày 19/06/1988, do Đức Gioan Phaolô II.

2. Các Hiền phúc Tử Đạo:

III – TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG

Để tiếp nối truyền thống tốt đẹp của các bậc tiền nhân để lại, Trà Vy luôn trung thành và nêu gương sáng trong đời sống đức tin. Giáo xứ đã tổ chức các ban ngành đoàn hội như:

• Hội đồng mục vụ
• Ca đoàn
• Hội Gia trưởng
• Hội Hiền mẫu
• Huynh đoàn giáo dân Đaminh
• Hội Têrêxa
• Giới trẻ, Giáo lý viên
• Hội Nghĩa binh Thánh Thể, hội Lêgiô
• Ban Kèn, ban Trống, ban Trắc
• Hội đồng hương Trà Vy Miền Nam nhận bổn mạng thánh tổ Giuse Nguyễn Duy Khang (kính ngày 6/12 hàng năm)
• Hội Hiền mẫu đồng hương Trà Vy Miển Nam

Các đoàn hội trên đã nhiệt tình tham gia mục vụ trong các sinh hoạt của giáo xứ. Trong các đoàn hội trên, Hội đồng mục vụ và Huynh đoàn giáo dân Đaminh đã tích cực cộng tác với cha xứ trong việc giúp đỡ các bệnh nhân ở trại phong Vân Môn. Bên cạnh đó, để đào sâu đức tin cho thế hệ tương lai, cha xứ cùng quý Sơ, Hội đồng mục vụ cũng rất quan tâm đến việc dạy và học giáo lý, tổ chức sinh hoạt giới trẻ, đào tạo lễ sinh và vun trồng ơn gọi.

Ban truyền thông và giới trẻ giáo xứ